Ewaluacja Strategii ZIT w MOF Poznania

Prezentujemy opracowanie Ewaluacji Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Miejskim Obszarze Funkcjonalnym Poznania (Strategia ZIT MOFP). Przygotowanie dokumentu wynikało z inicjatywy Biura Stowarzyszenia Metropolia Poznań, w ramach porozumienia zawartego w dniu 1 lutego 2021 r. między Stowarzyszeniem a Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza o wzajemnej współpracy w ramach badań naukowych i świadczenia usług badawczych dotyczących priorytetowych zagadnień związanych z planowaniem i realizacją polityki rozwoju obszaru gmin Metropolii Poznań.

Głównym celem badania była ocena postępu rzeczowego i finansowego realizacji Strategii ZIT MOFP. Badanie miało ocenić stan realizacji poszczególnych elementów składowych obowiązującej Strategii ZIT MOFP oraz sposób i stopień, w jakim prowadzone w ramach realizacji Strategii działania przekładają się na osiągnięcie zakładanych celów postępu rzeczowego i finansowego. Efektem przeprowadzonego postępowania badawczego jest analiza i ocena realizacji postępu rzeczowego i finansowego w kontekście wyzwań rozwojowych gmin i powiatu powiązanych funkcjonalnie z Poznaniem, a wchodzących w skład Stowarzyszenia Metropolia Poznań. Zakres przedmiotowy badania obejmuje Strategię ZIT MOFP ze szczególnym uwzględnieniem paradygmatu postępu rzeczowego i finansowego realizacji założeń tego dokumentu, przy wykorzystaniu paradygmatu teoretycznego jakim jest ewaluacja wspierana teorią. Zakres podmiotowy badania obejmuje jednostki samorządu terytorialnego wchodzące w skład Stowarzyszenia Metropolia Poznań, stanowiącego główny podmiot odpowiedzialny za realizację analizowanej Strategii.

Wyniki przeprowadzonej analizy potwierdziły prawidłowość podstaw prawnych i sposobu opracowania ocenianej Strategii. Została ona przygotowana, zgodnie z zasadą programowania, w pełnym powiazaniu z założeniami innych dokumentów strategiczno-programowych obowiązujących na różnych poziomach przestrzennych systemu planowania. Podstawą programowania interwencji rozwojowej jest właściwie przeprowadzona diagnoza stanu, bazująca na ustaleniach diagnostycznych Strategii Metropolia Poznań 2020, gwarantująca spełnienie warunku planowania działań w oparciu o dowody (evidence based-policy). Stan wdrażania (na dzień 31 marca 2022 roku) pozwala stwierdzić, że skuteczność i efektywność realizowanej interwencji nie jest zagrożona, a wartość osiągniętych już wskaźników w wielu przypadkach wielokrotnie przekracza wartości zaplanowane w założeniach Strategii. Przedstawione w niniejszym opracowaniu przykłady dobrych praktyk w postaci wybranych przedsięwzięć realizowanych w poszczególnych projektach ZIT pozwalają pozytywnie ocenić użyteczność i trwałość Strategii ZIT MOFP w dłuższej perspektywie czasowej.

Dotychczas uzyskane doświadczenia wskazują jednoznacznie na potrzebę kontynuacji interwencji dedykowanej obszarowi funkcjonalnemu Metropolii Poznań. Jej przygotowaniu, a następnie realizacji główna rola powinna spoczywać na Stowarzyszeniu Metropolia Poznań, które co należy podkreślić, nie zostało zainicjowane jedynie w związku z uruchomieniem nowego narzędzia unijnej polityki spójności, ale bazuje na doświadczeniach współpracy JST zadeklarowanej podpisanym w 2007 roku Porozumieniem powołującym do życia Radę Aglomeracji Poznańskiej. Szansą na kontynuację działań w ramach zmodyfikowanej inicjatywy ZIT jest ZIT PLUS, który został zaplanowany jako instrument terytorialny przez Komisję Europejską dla perspektywy 2021-2027 oraz został uwzględniony w Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (2017) oraz potwierdzony zapisami Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2030 (2019).
W dalszych działaniach w tym zakresie należy wykorzystać wnioski i rekomendacje wynikające z przeprowadzonej ewaluacji Strategii ZIT MOFP, które odnoszą się zarówno do etapu programowania interwencji, jak i jej realizacji, włączając w to zasady i sposób funkcjonowania systemu zarządzania.

Ewaluacja Strategii ZIT w MOF Poznania - POBIERZ DOKUMENT