W ramach WRPO 2014+ wyróżniamy beneficjentów, którymi zgodnie z ustawą o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 są: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Przygotowują̨ oni wniosek o dofinansowanie projektu, przedkładają̨ go do oceny, a po zatwierdzeniu realizują̨ - wybierając w tym celu odpowiedniego wykonawcę̨.
Beneficjenci uprawnieni do uzyskania wsparcia są zróżnicowani w zależności od rodzaju działania i poddziałania. Szczegółowa lista beneficjentów znajduje się w Uszczegółowieniu WRPO 2014+ w rozdziałach opisujących poszczególne osie priorytetowe, działania i poddziałania w ramach Programu.
Oś priorytetowa |
Wsparcie UE (EUR) |
Administracja Rządowa i Samorządowa |
Jednostki samorządu terytorialnego, Organy administracji rządowej, Podmioty, które wykonują usługi publiczne na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego, w których większość udziałów lub akcji posiada samorząd terytorialny. |
Ochrona Środowiska |
Parki narodowe i krajobrazowe, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu. |
Kultura |
Instytucje kultury, Osoba prawna prowadząca powiązanie kooperacyjne (przedsiębiorcy, jednostki naukowe, szkoły wyższe, fundacje i stowarzyszenia). |
Przedsiębiorstwa, biznes |
Instytucje Otoczenia Biznesu, Podmioty działające w oparciu o zapisy Ustawy o partnerstwie publiczno- prywatnym, Przedsiębiorcy. |
Promocja Regionu |
Instytucje regionalne wspierające promocję regionu, Osoba prawna prowadząca powiązanie kooperacyjne (przedsiębiorcy, jednostki naukowe, szkoły wyższe, fundacje i stowarzyszenia). |
Edukacja i badania |
Jednostki badawczo-rozwojowe prowadzące działalność edukacyjną, Osoba prawna prowadząca powiązanie kooperacyjne (przedsiębiorcy, jednostki naukowe, szkoły wyższe, fundacje i stowarzyszenia), Osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki. |
Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2014 - 2020 finansowany jest z dwóch źródeł: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. Dofinansowaniu ze środków unijnych towarzyszyć może dofinansowanie pochodzące z budżetu państwa lub budżetu samorządu województwa. W trakcie realizacji programu zaangażowane zostaną dodatkowo środki wnoszone przez podmioty realizujące projekty.
Udział poszczególnych źródeł finansowania w programie dla województwa wielkopolskiego przedstawia się następująco:
Podział Funduszy Europejskich na poszczególne dziedziny wymagające wsparcia
Oś priorytetowa |
Wsparcie UE (EUR) |
Fundusz |
%WRPO |
1. Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka |
467 900 000 |
EFRR |
19,10 |
2. Społeczeństwo informacyjne |
60 000 000 |
EFRR |
2,45 |
3. Energia |
353 475 177 |
EFRR |
14,43 |
4. Środowisko |
204 000 000 |
EFRR |
8,33 |
5. Transport |
414 000 000 |
EFRR |
16,90 |
6. Rynek pracy |
264 977 233 |
EFS |
10,81 |
7. Włączenie społeczne |
197 290 359 |
EFS |
8,05 |
8. Edukacja |
156 263 648 |
EFRR |
6,38 |
9. Infrastruktura dla kapitału ludzkiego |
261 600 000 |
EFRR |
10,68 |
10. Pomoc Techniczna |
70 700 000 |
EFS |
2,89 |
Ogółem: |
2 450 206 417 |
EFRR + EFS |
100 |
Planowane efekty wdrażania programu zostały opisane w w Uszczegółowieniu WRPO 2014+ w Załączniku 2. Tabela wskaźników rezultatu bezpośredniego i produktu dla działań i poddziałań.
W zależności od źródła finansowania, rodzaju podmiotu korzystającego ze wsparcia oraz specyfiki projektu, różna jest jego struktura finansowania.
Pierwsza podstawowa zasada mówi, że dofinansowane mogą być jedynie tzw. koszty kwalifikowane. Katalog takich kosztów określony jest dla każdego programu i typu projektu. Jeżeli pojawi się potrzeba zrealizowania działań, które nie znalazły się na liście kosztów kwalifikowanych, należy sfinansować je ze środków własnych.
W większości projektów objętych unijnym wsparciem wymagane jest, aby ich realizatorzy partycypowali w kosztach realizacji, wnosząc tzw. wkład własny. Zasada ta dotyczy głównie projektów inwestycyjnych, w znacznie mniejszym stopniu przedsięwzięć miękkich, polegających na realizacji usług wspierających grupy społeczne wymagające pomocy np. na rynku pracy. Minimalny poziom wkładu własnego określany jest dla każdego rodzaju wsparcia i jest uzależniony od przepisów unijnych, dotyczących na przykład pomocy publicznej. Więcej o zasadach udzielania pomocy publicznej przeczytasz w zakładce pomoc publiczna dla województwa wielkopolskiego.
Beneficjenci otrzymują dofinansowanie w formie refundacji (wypłacane wsparcie stanowi zwrot całości lub części wydatków rzeczywiście poniesionych przez beneficjenta i sfinansowanych z jego własnych środków) lub w formie zaliczki, wypłacanej na poczet planowanych wydatków. Jednak ostateczne rozliczenie dokonywane jest na podstawie dokumentów wskazujących na faktycznie i prawidłowo poniesione wydatki.
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) to nowa forma współpracy samorządów współfinansowana ze środków Funduszy Europejskich. Partnerstwa miast wojewódzkich lub regionalnych i otaczających je gmin oraz władze województw wspólnie ustalają cele i wskazują inwestycje niezbędne do ich osiągnięcia. Środki na ich realizację pochodzą z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Taka formuła umożliwia wyjście poza sztywne granice administracyjne samorządów, co ma się przełożyć na większe oddziaływanie realizowanych wspólnie przedsięwzięć.
Samorządy, które są do tego uprawnione, mogą realizować projekty w trybie ZIT zawiązując partnerstwo (np. stowarzyszenie lub związek międzygminny – tzw. Związki ZIT) i przygotowując wspólną Strategię Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla danego obszaru funkcjonalnego. Powinny się w niej znaleźć m.in. najważniejsze cele i przedsięwzięcia przewidziane do realizacji oraz inne elementy określone w art. 30 ust. 8 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020. Związki ZIT muszą podpisać odpowiednie porozumienie dotyczące wdrażania instrumentu ZIT z Zarządem Województwa.
Ideą ZIT jest współpraca samorządów na rzecz maksymalnego wykorzystania atutów samorządów i wspólnego rozwiązywania problemów. Dlatego dofinansowane projekty nie będą mogły być oderwanymi od siebie, punktowymi inwestycjami. W formule ZIT możliwe będą do realizacji projekty współfinansowane zarówno w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego jak i Europejskiego Funduszu Społecznego.
W województwie wielkopolskim instrument ZIT realizowany jest na mocy Uchwał Nr 4013 /2013 oraz 4014/2013 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 7 listopada 2013 roku oraz odpowiednich porozumień pomiędzy Zarządem Województwa Wielkopolskiego a poszczególnymi Związkami ZIT. Obszary realizacji instrumentu ZIT w Wielkopolsce:
Przewidziana alokacja na realizację poszczególnych Strategii ZIT wynosi:
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne nie są jedynym instrumentem wsparcia polityki miejskiej w ramach WRPO 2014+. Dla ośrodków o charakterze subregionalnym (wraz z ich obszarami funkcjonalnymi) przewidziano pomoc w postaci instrumentu Obszarów Strategicznej Interwencji. W Wielkopolsce OSI subregionalne realizowane będzie w następujących miastach: Leszno, Piła, Konin, Gniezno.
Poznaj instytucje w programie, ich kompetencje i adresy.
Za zarządzanie Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2014 - 2020 odpowiada Zarząd Województwa. W praktyce to w Urzędzie Marszałkowskim umiejscowiona jest jednostka, której powierzone zostały funkcje Instytucji Zarządzającej. Odpowiada ona za sprawną i poprawną realizację programu – zarówno w ujęciu całościowym, jak i na poziomie poszczególnych projektów. Wydaje też wytyczne, zalecenia i podręczniki dotyczące różnych aspektów związanych z realizacją programu oraz prowadzi działania promocyjno-informacyjne.
Kompetencje w zakresie zarządzania programem są bardzo szerokie – począwszy od jego opracowania, poprzez wybór projektów do dofinansowania, zlecanie płatności na rzecz beneficjentów i weryfikację poprawności ponoszonych przez nich wydatków, aż po całościowe monitorowanie postępów realizacji programu i weryfikację osiąganych celów.
Instytucja Zarządzająca może przekazać wykonywanie części swoich zadań do realizacji Instytucjom Pośredniczącym, a te dalej Instytucjom Wdrażającym. Ciągle jednak zachowuje pełną odpowiedzialność za całość realizacji programu.
Zasady działania i obowiązki Instytucji Zarządzającej zostały określone w ustawie o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014 – 2020 (rozdział 4).
Kontakt do Instytucji Zarządzającej Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2014 – 2020: Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, Departament Polityki Regionalnej, Al. Niepodległości 34; 61-713 Poznań, tel. 61 62 66 300, fax 61 62 66 301, e-mail: dpr.sekretariat@umww.pl, adres strony www: http://wrpo.wielkopolskie.pl
Instytucja Zarządzająca programem może przekazać wykonywanie części swoich zadań Instytucjom Pośredniczącym (IP). Każda z nich ponosi odpowiedzialność za przypisany sobie zakres obowiązków, bez względu na to, kto je faktycznie wykonuje. Oznacza to, że Instytucja Zarządzająca, powołując Instytucję Pośredniczącą, przekazuje jej część zadań i odpowiedzialności za ich realizację. Nadal jednak pozostaje odpowiedzialna za całość programu. Podobna sytuacja dotyczy powołania Instytucji Wdrażającej przez Instytucję Pośredniczącą. Warto także zaznaczyć, że zgodę na ustanowienie IW musi wyrazić także Instytucja Zarządzająca, jako odpowiedzialna za całość systemu w ramach właściwego programu.
Kontakt do Instytucji Pośredniczących:
Bliższe informacje o programie można znaleźć na portalu WRPO.